Toplumsal İletişim Bozukluğu

Toplumsal İletişim Bozukluğu (TİB) Nedir?

Toplumsa İletişim Bozukluğu (TİB), DSM-5 (Amerikan Psikiyatri Derneği'nin Ruhsal Bozukluklar için Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) tarafından tanımlanan bir ruhsal bozukluk kategorisine dahil edilen nöropsikiyatrik bir bozukluktur.

TİB'in Yaygınlığı

TİB'in çocukların ve ergenlerin %7-10'unu etkilediği tahmin edilmektedir ve erkeklerde kızlara göre daha yaygındır.

TİB'in Nedenleri

TİB'nn tam nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. TİB riskini artırabilecek bazı genetik faktörler arasında FOXP2, SHANK3 ve CNTNAP2 genlerindeki mutasyonlar bulunur. TİB riskini artırabilecek çevresel faktörler arasında erken doğum, düşük doğum ağırlığı, hamilelik sırasında belirli toksinlere maruz kalma, baş yaralanması ve inme bulunur.

Toplumsal İletişim Bozukluğu Belirtileri

Toplumsal İletişim Bozukluğu olan bireyler, aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçını gösterebilir:

1. Göz Teması Eksikliği: TİB'li bireyler, diğer insanlarla göz teması kurma konusunda isteksiz olabilirler veya bu beceriyi geliştirmekte zorlanabilirler. Bu, karşısındaki kişiyle bağ kurma ve duygusal anlamı iletmekte güçlük yaşanmasına neden olabilir.

2. Sözsüz İletişim Sorunları: Beden dili, jestler ve yüz ifadeleri gibi sözsüz iletişim araçlarını eksik veya yanlış kullanma eğilimindedirler. Başkalarıyla doğru bir şekilde iletişim kuramamaları, anlaşılmaz ve karışık iletişimlere yol açabilir.

3. Ses Tonu Sorunları: TİB'li bireyler, ses tonunu doğru bir şekilde kullanmakta zorlanabilirler. Bu, konuşmalarının duygusal açıdan yetersiz ve monoton olmasına neden olabilir.

4. Konuşma Sorunları: Kelime seçimi, cümle yapısı ve konuşma hızı gibi dil becerilerinde sorunlar yaşayabilirler. Bu, iletişimlerinin karmaşıklığını artırabilir ve karşıdaki kişinin anlaması zor olabilir.

5. Empati Eksikliği: Empati, başkalarının duygularını anlama yeteneğini içerir. TİB'li bireyler, bu beceriyi geliştirmekte zorluk yaşayabilirler ve dolayısıyla başkalarının ihtiyaçlarını anlamada güçlük çekebilirler.

6. Sosyal İzolasyon: TİB'li bireyler, sosyal etkileşimlerden kaçınma eğiliminde olabilirler. Bu, yalnızlık ve sosyal izolasyon riskini artırabilir, bu da kişisel ve profesyonel ilişkileri olumsuz etkileyebilir.

--Bozukluğu karakterize eden temel belirtilerin dışında, özgürlük duygusu, hikaye anlatma becerisi ve duygu düzenleme sorunları, TİB'li çocuklarda sıkça gözlemlenebilir.

"Özgürlük duygusu," kişisel özerkliği elde etme, kararlarını kendi yaşamlarıyla ilgili sorumluluk alma ve hayatta karşılaşılan engellerle başa çıkma yeteneğini ifade eder.

"Hikaye anlatma becerisi," yaşam olaylarını ve deneyimleri düzenlemeye yardımcı olur ve bunları tutarlı bir kişisel hikayeye dönüştürür ve kişiliği şekillendirir. TİB'li hastalarda hikaye anlatma becerilerindeki eksiklikler, kişilik ve kendini geliştirme sorunlarına yol açabilir.

"Etkili duygu düzenleme" sosyal etkileşim ve iletişim becerileri geliştirmek, duyguları tanıma, ifade etme ve hem kendi içlerinde hem de başkalarındaki duyguları anlama şeklinde ifade edilebilir.

Toplumsal İletişim Bozukluğu Ayırıcı Tanı

-Otizm spektrum Bozukluğu

Hem TİB hem de OSB, sosyal iletişim ve etkileşim zorluklarıyla karakterize edilirken, OSB tanısı, değerlendirme sırasında kısıtlı/yineleyici davranış semptomlarının varlığını gerektirir. TİB tanısı, mevcut değerlendirme sırasında ve yaşam boyu kısıtlı/yineleyici davranışın olmaması gereklidir.

-Toplumsal kaygı bozukluğu

-Zeka geriliği

-Diğer iletişim bozuklukları

-Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu

Toplumsal İletişim Bozukluğu Tedavisi

Toplumsal İletişim Bozukluğu tedavisi genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir:

1. Konuşma ve Dil Terapisi (KDT): KDT, bireylere iletişim becerilerini geliştirme konusunda yardımcı olabilir. Bu terapi, doğru ses tonu kullanımı, beden dilinin kullanımı ve jestleri içerebilir.

2. İlaç Tedavisi: TİB için özel bir ilaç tedavisi yoktur, ancak semptomların yönetilmesi veya eşlik eden anksiyete veya depresyon gibi diğer psikiyatrik bozuklukların tedavisi için ilaçlar kullanılabilir.

3. Sosyal Beceri Eğitimi: TIB'li bireyler, sosyal becerilerini geliştirmek için grup terapilerine katılabilirler. Bu, sosyal etkileşimlerini daha rahat ve etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olabilir.

4. Aile Danışmanlığı: Aile üyeleri, bireye destek sağlamak ve iletişim becerilerini geliştirmeye yardımcı olmak için eğitim alabilirler.

Ordu Çocuk Psikiyatri

Mehmet Fatih Kınık

Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Hastalıkları Uzmanı

Uzm. Dr. Mehmet Fatih Kınık (@mehmetfatihkinik) • Instagram fotoğrafları ve videoları