Özgül Öğrenme Bozukluğu
7/23/2023
Özgül Öğrenme Bozukluğu Nedir?
Özgül öğrenme bozukluğu (ÖÖB), bireylerin belirli öğrenme alanlarında güçlükler yaşadığı bir nörogelişimsel bozukluktur. Bu durumda, bireylerin zihinsel yetenekleri normal düzeydedir, ancak okuma, yazma, matematik, dil becerileri veya motor beceriler gibi belirli alanlarda zorluklar yaşarlar.
Özgül Öğrenme Bozukluğunun Belirtileri: ÖÖB, farklı beceri alanlarında belirli belirtilerle kendini gösterebilir.
1. Okuma Bozukluğu (Disleksi): Okuma hızında yavaşlık, okuduğunu anlama güçlüğü, harfleri veya kelimeleri karıştırma, sesleri tanımlama zorluğu gibi belirtiler gözlemlenebilir.
2. Yazma Bozukluğu (Disgrafi): Yazılı ifade ve yazma becerilerinde zorluklar, okunaksız veya düzensiz yazı, yazma sürecinde güçlükler gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
3. Matematik Bozukluğu (Diskalkuli): Matematik becerilerinde güçlükler, sayıları anlama ve işlemleri yapma zorlukları, matematiksel kavramları anlama güçlüğü gibi belirtiler görülebilir.
4. Dil Bozukluğu (Disfazi): Dil gelişiminde gecikmeler, kelime bulma güçlüğü, cümle yapısında sorunlar, dilbilgisi becerilerinde zorluklar gibi belirtiler gözlemlenebilir.
5. Motor Beceri Bozukluğu (Dispraksi): Motor becerilerde güçlükler, el-göz koordinasyonu sorunları, kas kontrolünde zorluklar gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Tanı Süreci: ÖÖB tanısı, kapsamlı bir değerlendirme süreci sonucunda konulur. Bu süreçte, çocuğun veya gencin belirtileri ve işlevsellik düzeyi dikkate alınır. Aşağıdaki adımlar genellikle tanı sürecinin bir parçasıdır:
1. Anamnez (Geçmiş Bilgisi): Önceki eğitim geçmişi, belirtilerin süresi ve şiddeti hakkında bilgi toplamak için bireyle ve ailesiyle görüşme yapılır.
2. Gözlem ve Değerlendirme: Uzmanlar, öğrenme becerilerini gözlemleyerek ve uygun testler ve ölçekler kullanarak belirli alanlardaki zorlukları değerlendirir.
3. Diğer Faktörlerin Elemesi: ÖÖB belirtilerinin başka bir tıbbi veya psikiyatrik durumdan kaynaklanmadığından emin olmak için diğer faktörlerin elemesi yapılır.
Etyoloji (Nedenleri): ÖÖB'nin tam etiyolojisi net olarak bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin etkili olabileceği düşünülmektedir:
1. Genetik Faktörler: Aile geçmişi, genetik yatkınlık ve kalıtımsal faktörlerin ÖÖB gelişiminde rol oynayabileceği düşünülmektedir.
2. Beyin İşlevleri: Beyin alanlarındaki farklılıklar veya işlev bozuklukları ÖÖB ile ilişkilendirilebilir. Örneğin, okuma bozukluğunda, dil işleme ve sesleri ayırt etme alanlarındaki farklılıklar gözlemlenebilir.
Tedavi: ÖÖB'nin tedavisi, bireyselleştirilmiş ve kapsamlı bir yaklaşım gerektirir. Kişiye uygun öğrenme programları ve öğretim desteği sağlanarak bireysel ihtiyaçlara yönelik destek sağlanır.
Ailelerin Rolü: ÖÖB tanısı konan bir çocuğun ailesi, aşağıdaki adımları atarak destek sağlayabilir:
1. Bilgi Edinme: ÖÖB hakkında bilgi edinmek, eğitimci ve uzmanlardan destek almak önemlidir.
2. İletişim ve İşbirliği: Okul ve öğretmenlerle düzenli iletişim kurmak, çocuğun ihtiyaçlarını paylaşmak ve uyumlu bir ekip çalışması yürütmek önemlidir.
3. Pozitif Tutum ve Destek: Çocuğun güçlü yönlerini vurgulamak, başarılarına odaklanmak ve olumlu bir tutum sergilemek önemlidir.
4. Destek Grupları: Özgül öğrenme bozukluğu olan çocuklar için aile destek gruplarına katılmak, deneyimleri paylaşmak ve destek bulmak faydalı olabilir.
Mehmet Fatih Kınık
Ordu Çocuk Psikiyatri
Uzm. Dr. Mehmet Fatih Kınık (@mehmetfatihkinik) • Instagram fotoğrafları ve videoları